Schakers, je hebt ze in alle soorten en maten. Het meest in het oog springende verschil is hoe de diverse types omgaan met winst of verlies. Bij winst: de een toont zich een grootmoedig trooster. De verliezer had toch ook echt wel kansen gehad! Toch heus wel mooie zetten gedaan, pech dat het geniale plannetje net mislukte, een heel goede stand had net zo goed tot een vol punt kunnen leiden, maar ja, soms zit het nou eenmaal tegen… Anderen glunderen bij winst van kruin tot kin en zelfs hun tenen jubelen. Ook bij verlies zie je verschillen: er zijn schakers die na een verloren partij lang aangeslagen blijven zitten. Starend naar het bord, alsof zich daar zojuist iets heeft ontvouwd dat eigenlijk niet zou hebben mogen gebeuren. Er zou een wet tegen moeten zijn, of op zijn minst zou een menigte troostende medemensen rond de gesneuvelde moeten ontstaan. Anderen vertrekken subiet, weer anderen sprinten naar de bar en zoeken daar troost uit een fles… Er schijnen zelfs mensen te zijn die een volle week nodig hebben om weer enige vorm van geestelijk evenwicht te bereiken.

En dan heb je nog Rob Ansink. Nee helaas, je had Rob Ansink. Want deze week bereikte ons het bericht dat Rob is overleden. Hij kon intens plezier hebben in een winstpartij en gunde tegelijkertijd al zijn tegenstanders ook deze vreugde.
Hij was lid sinds 1-1-1982. Ruim 42 jaar onze clubgenoot. Eentje die diepe indruk op me heeft gemaakt. Als ik (Tom) eraan denk wat ik ga missen nu hij er niet meer is, komen bij mij vooral zijn onstuitbare optimisme en positiviteit naar voren. Hoe ik ook in mijn geheugen speur: ik kan geen moment vinden dat Rob boos of onaardig was. Het enige dat zijn goede humeur leek te kunnen schaden was Ajax als ze daar weer eens iets verprutsten. Wat dat betreft zijn Robs laatste maanden niet zijn vrolijkste geworden.

Het onderspit delven in een schaakpartij ging hem goed af, maar het verlies van zijn vrouw Tinie, bijna dertig jaar geleden, was voor Rob een wond die nooit geheeld is. Wij (Rob en Henk) spraken daar wel eens over, buiten bij een sigaartje, omdat ik Rob zijn vrouw ooit ontmoet had in het Lucasziekenhuis.
Het zat Rob niet mee, op medisch gebied was er veel tegenslag. Met bewondering zag ik hoe hij zich desondanks al die jaren staande wist te houden, met een wonderlijke combinatie van gelatenheid, acceptatie en strijdlust.

Rob had duidelijke meningen op het gebied van maatschappij en politiek. Zo vriendelijk als hij was in de omgang met zijn clubgenoten, zo snoeihard kon hij oordelen over falende beleidsmakers. De schaakclub was een ijkpunt in zijn week, een ontmoeting op de vierenzestig velden waar hij naar uit zag, een plek waar hij zich op kon laden. De Corona periode viel hem daarom extra zwaar. Misschien ook omdat hij op het schaakbord nog steeds goed uit de voeten kon, wat in schril contrast stond met de moeite die hij doen moest om van de taxi naar het clubgebouw te komen.

Als schaker was Rob vooral een aanvaller. Altijd voorwaarts. Soms tegen de klippen op. En als het dan eens uit de hand liep kon je er toch op rekenen dat hij (ook op de rand van de afgrond) ergens vandaan nog een stevige verrassing voor je in petto had. Potverdorie wat jammer dat hij er niet meer is.

Tom en Henk

Op het Hoogoventoernooi ging alle aandacht uit naar Judith Polgar en haar zusters Sofia en Sonja, maar vooral en heel prominent aanwezig was hun vader Laslo. Vrouwenschaak was aardig en leuk dat ze meededen, maar volstrekt oninteressant.

Laslo Polgar was psycholoog en eigenwijs. Hij had drie dochters, die tot het huishouden later waren bestemd, zoals de gangbare opvatting toendertijd was. De vrouwen die op de straten in Amsterdam demonstreerden voor gelijke rechten hadden nog een lange weg te gaan.

Laslo vond dat genieën niet bestaan, maar worden gevormd en om dat te bewijzen trainde hij zijn drie dochter met schaaklessen, keihard en zonder ophouden. Zijn vrouw was lerares en moest hem daarin ondersteunen en haar baan opgeven.

Ik heb het uit zijn eigen mond gehoord, toen hij in Wijk aan Zee een lezing hield over zijn werk en trainingsmethode. Iedereen kan schaakkampioen worden. Niet te geloven. We zagen jaar in jaar uit de Russen winnen en wisten ook dat de schaakacademie in Moscou grote schakers opleverde. Onze eigen Giri is helemaal uit Nepal met zijn ouders naar Moscou gevlogen om daar naar de schaakacademie te gaan en wereldberoemd te worden.

De dertienjarige Judith Polgar hield ook een simultaan in het Max Euwecentrum. Heel Amsterdam liep uit voor haar. Als schaakjournalist voor radio AFM vroeg ik Laslo of ik zijn dochter een paar vragen mocht stellen, dat mocht niet. Ik zei dat wij geen geld hadden, toen mocht ik met tegenzin een vraag stellen. Geniet je van al die aandacht? ”Een beetje” zei Judith.

Jos Kraay